ਦਾਰਸ਼ਨਿਕਤਾ ਲਈ ਪਹਿਲੀ ਲੋੜ ਦਲੇਰ ਤੇ ਅਜ਼ਾਦ ਮਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ

Thursday, November 1, 2012

ਸਿਆਸੀ ਸਮਾਂ

ਵਿਸਲਾਵਾ ਜ਼ਿਮਬੋਰਸਕਾ 
ਵਿਸਲਾਵਾ ਜ਼ਿਮਬੋਰਸਕਾ ਪੋਲੈਂਡ ਦੀ ਕਵਿੱਤਰੀ,ਲੇਖਿਕਾ ਤੇ ਅਨੁਵਾਦਕ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ 1996 'ਚ ਮਨੁੱਖਤਾ ਨੂੰ ਜੀਵ ਵਿਗਿਆਨ ਤੇ ਇਤਿਹਾਸਕਤਾ ਨਾਲ ਸੁਮੇਲਣ ਦੇ ਸੰਦਰਭ 'ਚ ਕਵਿਤਾ ਲਈ 'ਨੋਬਲ ਸਨਮਾਨ' ਮਿਲਿਆ । 1923 'ਚ ਜਨਮੀ ਵਿਸਲਾਵਾ 2012 'ਚ ਸੰਸਾਰ ਤੋਂ ਰੁਖ਼ਸਤ ਹੋਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਿਆਸਤ ਦੀ ਨਬਜ਼ ਫੜ੍ਹਦੀ ਕਵਿਤਾ ਦਾ ਪੰਜਾਬੀ ਤਰਜ਼ਮਾ ਪੇਸ਼ ਹੈ-ਗੁਲਾਮ ਕਲਮ

ਸਿਆਸੀ ਸਮਾਂ 

ਅਸੀਂ ਜਿਸ ਦੌਰ 'ਚ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਹਾਂ ਇਹ ਇਕ ਸਿਆਸੀ ਸਮਾਂ ਹੈ

ਮੇਰੇ ਤੇਰੇ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੁਰਾਣੇ ਦਿਨ ਤੇ
ਰਾਤ ਭਰ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਸਿਆਸੀ ਹਨ

ਭਾਵੇਂ ਤੂੰ ਮੰਨੇ ਜਾਂ ਨਾ ਮੰਨੇ
ਪਰ ਤੇਰੀ ਨਸਲ ਦਾ ਇਕ ਸਿਆਸੀ ਇਤਿਹਾਸ ਹੈ
ਤੇਰੀ ਚਮੜੀ ਦੇ ਰੰਗ ਦੀ ਇਕ ਜਾਤ ਹੈ
ਤੇਰੀ ਅੱਖ ਦੇ ਰੰਗ ਦਾ ਇਕ ਸਿਆਸੀ ਝੁਕਾਅ ਹੈ

ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਕੁਝ ਕਹੋਗੇ ਤਾਂ ਉਹ ਗੂੰਜੇਗਾ
ਮਾਂ-ਪਿਓ ਨਾਲ ਵਿਸਲਾਵਾ ਦੀ ਕਬਰਗਾਹ
ਤੇ ਤੁਹਾਡਾ ਚੁੱਪ ਰਹਿਣਾ ਵੀ ਇਕ ਸਿਆਸੀ ਬਿਆਨ ਹੈ
ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੋਵਾਂ ਹਾਲਤਾਂ 'ਚ ਤੁਸੀਂ ਸਿਆਸਤ ਕਰ ਰਹੇ ਮੰਨੇ ਜਾਓਗੇ

ਇੱਥੇ ਤੱਕ ਕਿ ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਜੰਗਲ ਵੱਲ ਜਾਓਗੇ
ਤੇ ਉਹ ਇਕ ਸਿਆਸੀ ਧਰਾਤਲ ਤੇ ਤੇਰਾ ਸਿਆਸੀ ਕਦਮ ਮੰਨਿਆ ਜਾਵੇਗਾ

ਗੈਰ-ਸਿਆਸੀ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਵੀ ਸਿਆਸੀ ਮੰਨੀਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ
ਚੰਦ ਦੀ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਚੰਦਰਮੰਡਲ ਦਾ ਨਹੀਂ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ 

ਸਾਡੀ ਹੋਂਦ ਰਹੇਗੀ ਜਾਂ ਨਹੀਂ
ਇਹ ਸਵਾਲ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨੀ ਦਾ ਸਬੱਬ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ
ਇਸ ਲਈ ਏਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਵਾਲ ਉਠਾਉਣਾ ਵੀ ਸਿਆਸਤ ਹੈ

ਸਿਆਸੀ ਮਸਲਾ ਬਣਨ ਦੇ ਲਈ ਮਨੁੱਖ ਹੋਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ
ਚੀਜ਼ਾਂ ਵੀ ਸਿਆਸੀ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ
ਖਣਿਜ,ਤੇਲ ਜਾਂ ਭੋਜਨ ਵੀ ਸਿਆਸੀ ਮੁੱਦਾ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ

ਇਕ ਮੇਜ਼ ਦਾ ਅਕਾਰ ਵੀ ਮੱਹਤਵਪੂਰਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ
ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਮੇਜ਼ ਗੋਲ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਚੌਰਸ
ਇਹ ਮੁੱਦਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਸਾਡੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ
ਤੇ ਮੌਤ ਦੇ ਬਾਰੇ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ

ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਲੋਕ ਤਬਾਹ ਹੁੰਦੇ ਰਹੇ
ਜਾਨਵਰ ਮਰ ਗਏ,ਮਕਾਨ ਤਬਾਹ ਹੋ ਗਏ ਤੇ ਖੇਤ ਵਿਰਾਨ ਹੋ ਗਏ

ਜਿਵੇਂ ਲੰਮੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ
ਪਰ ਇਹ ਮੁੱਦੇ ਸਿਆਸਤ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਨਹੀਂ ਬਣ ਸਕੇ।

ਵਿਸਲਾਵਾ ਜ਼ਿਮਬੋਰਸਕਾ

No comments:

Post a Comment